Μορφολογία είναι η λεπτομερής περιγραφή της διάρθρωσης των μουσικών μορφών. Ο τρόπος που τα μουσικά στοιχεία συνδυάζονται ώστε να ολοκληρώσουν μια σύνθεση λέγεται διεθνώς "φόρμα" (forma / form). Η φόρμα κάθε μουσικού έργου -η οποία συνήθως καθορίζει και το είδος του, π.χ. μοτέτο, κανόνας, φούγκα κ.ά.- είναι προϊόν ιστορικής εξέλιξης τεχνικών και αισθητικής, καθώς και διαφοροποιήσεων από συνθέτη σε συνθέτη. Οι φόρμες δεν υπήρξαν ποτέ απόλυτα καθορισμένες. Έτσι, όταν κάποιος δημιουργούσε μιμούμενος τη φόρμα κάποιου προγενέστερου, ακολουθούσε τη γενική απαίτηση της εποχής σε συνδυασμό με τη δική του μουσική γλώσσα και έμπνευση. Η ελευθερία της δημιουργίας οδηγούσε σε έργα πολύ διαφοροποιημένα από τα καθιερωμένα, τα οποία έφεραν και την προσωπική σφραγίδα του συνθέτη. Οι διαφοροποιήσεις σε μια φόρμα, π.χ. τη σονάτα, περιορίζουν την μορφολογική ανάλυση στην εξέταση έργων μεγάλων δημιουργών που γράφτηκαν σε μεγάλο αριθμό -όπως οι σονάτες του Μπετόβεν, τα κουαρτέτα εγχόρδων του Χάυδν, τα κοντσέρτι γκρόσο του Κορέλλι και τα σόλο κοντσέρτα του Μότσαρτ, ή ακόμα και τις φούγκες του Ι. Σ. Μπαχ- αν και η φούγκα εξετάζεται περισσότερο ως τεχνική σύνθεσης.